“EVLADIMI KAYBETMİŞ KADAR ÜZÜLDÜM...”

1 Aralık 2018 13:26

Isparta’da bir zamanlar Merko vardı. Kuruluşunda büyük bir vizyon vardı, bir ruhu vardı. Merko’nun Kurucu Başkanı Av. Ünal Çankaya, o yılları anlattı, gelinen durumu bir cümleyle özetledi:

PİYASADA FİYATLARI

DENGELEMEK İÇİN HALKIN

İHTİYAÇLARI İÇİN KURULDU

MERKO Tüketim Kooperatifi Kurucu Başkanı Av. Ünal Çankaya, 1970’li yılların başında kurulan Merko’nun Isparta’ya çok büyük hizmetleri olduğunu belirterek “Ekonomik şartlar zorladı, çok da iyi yönetilmedi. Dönemin Belediye Başkanı Fuat Uyar bey gibi işin arkasında duran, işi sahiplenen olmadı” dedi.

Isparta’ya ilk marketçilik kültürünü getiren Tüketim Kooperatifi Merko idi. Bugün yerinde yeller esen, ‘keşke yıkılmasaydı’ denilen Çarşamba Pazarı’nda hizmeti ile iz bırakan Merko, kuruluşundan tam 46 yıl sonra kepenk kapattı, kooperatif fesih sürecine girdi. Bu sürece nasıl gelindi? Yönetimsel hatalar, stratejik yanlışlıklar ve Fuat Uyar gibi davranamayan belediye başkanları…

Dönemin Belediye Başkanı Fuar Uyar’ın isteğiyle 1971 yılında kurulan Merko Tüketim Kooperatifi’nin Kurucu Başkanı olan Av. Ünal Çankaya, o dönemin öyküsünü anlattı. Merko kapandığında çok üzüldüğünü ve evladını kaybetmiş kadar büyük acı yaşadığını belirten Çankaya, o dönemi şöyle anlattı:

BİRŞEYLER YAPMAK İSTEDİK

MERKO İŞİ BİZE YÜKLENDİ

“Memleketin çocuğuyuz, bu şehre bir şeyle yapalım. Tanju Boylu, Çetin Aköz, Zeki Dolmacı, Atilla Süldür, Zeki Bakal gibi  arkadaşlar olarak hep birlikteydik. Tanju, Fuat beyle konuşmuş, ‘bir şeyler yapmak istiyoruz’ demiş. Kazanmak için değil, vermek için. Onlar da o zaman Merko’nun tüzüğüne yazmaya başlamışlar. Fuat Uyar, Atilla Üçtop o zaman kurucu. Genel kurul yapmamışlar. Fuat bey ‘piyasada fiyatları dengeleyecek bir kuruluş oluşturmak istiyorum’ dedi. Vizyonu çok genişti. ‘Bunu  siz yürütürmüsünüz’ dedi. Biz girdik, genel kurulu yaptık ben kurucu başkan oldum. Özel İdare ve Belediyeyi ortak yaptık. Bütün fabrikaları dolaştık, tüketim kooperatifine ortak olmalarını istedik. Tüketicileri biraraya toplamaya çalıştık. Bize inandılar. O zaman 80-100 ortak yaptık. Ama bir dönem 600’e kadar çıktı. Ama arkamızda güç vardı, Belediye. Fuat Uyar başkanımızın bir vizyonu vardı. Ben 12 yıl başkanlığını yaptım.

ÇOK ÜZGÜNÜM

Merko’nun kapatılması beni çok üzdü. Merko, 1972-1973’de kuruldu. Benim en  büyük çocuğum Gamze ile yaşıt. Merko kapanınca çocuğumu kaybetmiş kadar oldu, üzüldüm. Ekonomik şartlar zorladı, çok da iyi yönetilmedi. Belediye yönetimleri de desteklemedi. Fuat bey gibi işin arkasında durulmadı.

KÖMÜR VE ODUN MUTEMETLİĞİ YAPTI

Belediye İşhanı’nın arkasında eski sıra mağazaların arkasında eskiden halk pazarı vardı. Kasap dükkanları vardı. Fuat Uyar onları kaldırdı. Kasap dükkanlarını bize verdi. Kirası çok düşüktü. Kömürünü verdi. 1974’ler yokluk zamanları. Pirinç, yağ… Satışlarını bize verdi. Belediye adına halka satıyoruz. Kömür mutemetliğini bize verdi. Kömür mutemetliği bize birikim sağladı. Çünkü kömür yazılıyor, parası yatırılıyor. Kömürü alıp-geldikten sonra dağıtıyorsunuz. Odun tanzim ve dağıtımı yaptık. Çok samimiyetle çalıştık. Huzur hakkı almadık. Biz işimizden zaman ayırdık, bu işle meşgul olduk. Halk da bizim samimiyetimize inandı. Biz bunu oluşturduk ve geliştirdik. Ben üniversitede iken Migros’un gezici kamyonları vardı. Mahalleleri dolaşırdı. Biz de yaptırdık. Konteynır şeklinde gezici market yaptırdık, traktörle çektiriyorduk. Mahalleleri dolaşmaya başladı. Çok güzel bir hizmet oldu.

MERKO, BİR IYAŞ OLABİLİRDİ

Ziya Zeynelgil döneminde Çarşamba Pazarı kuruldu. O zaman Merko Müdürü çok güçlüydü. Sözü geçiyordu. Halk Pazarı binası yapılırken projesine ‘şurası Merko olacak’ diye şerh kondu. Uzun zaman orada hizmet verdi. Bizi taklit ederek Bakkallar Kooperatifi kuruldu. Öğretmenler kurdu. IYAŞ’ta Merko fikrinden doğmuştur. Biz IYAŞ olabilirdik. Benden sonra sırayla tüm arkadaşlarımız başkan oldu. Biz bu işin kooperatif yasası içerisinde patlama yapamayacağını gördük. Sermaye artıramıyorsun, atılım yapamıyorsun. Kar payı dağıtamıyorsun. Anonim şirkete dönüştürmeye çalıştık. Çok gittik Ticaret Bakanlığı’na ama olmadı. Mümkün olamadı. Ayrı bir anonim şirket kuralım, Merko’yu ortak yapalım diye düşündük. O da olmadı. Şaibe çıkar diye korktuk. Ama kooperatif olarak da geliştik, büyüdük. Sonra Valilik arkasındaki otoparka geldik. Orası da çok iyiydi. Keşke otoparkın tamamı Merko’ya verilseydi. O zaman Gölcük yolundaki yatırıma hiç gerek olmazdı. Sonrası malum. Yazık oldu.”

 

Bu haber 405 kez okunmuştur.
  Yükleniyor...