“İyot yetersizliği hastalık sebebi”

29 Haziran 2015 18:36

İyot Yetersizliğinin zeka geriliği başta olmak üzere bir çok rahatsızlığın sebebi olabildiğine dikkat çeken Dr. Mehmet Karakaya, “Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, anne ve çocuk ölümlerine yol açabilen sağlık problemlerinin çözümüne ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesine yönelik olarak yürütülen çalışmalardan bir diğeri de ülkemiz için önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği ve bu hastalıkların yol açtığı problemlerin önlenmesidir." dedi.

Karakaya; “İyot yetersizliği önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden biridir. Kişiyi anne karnından başlayarak tüm yaşamı boyunca olumsuz olarak etkileyen bir hastalıklar bütünüdür. İyot yetersizliğinin en olumsuz ve yıkıcı etkilerinin gözlendiği risk grupları; doğurganlık çağındaki kadınlar, gebeler, bebekler ve çocuklardır. Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği, zeka düzeyinin akranlarına göre en az 13.5 puan daha düşük olması, öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma, gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artma ve her yaşta guatr iyot yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerinden sadece birkaçıdır. Ülkemizde de önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği hastalıklarının önlenmesine yönelik olarak, 1994 yılından bu yana Bakanlığımız-UNICEF işbirliğinde “İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı” yürütülmektedir." diye konuştu.

FENİLKETONÜRİ KALITSAL BİR HASTALIK

Halk Sağlığı Müdür Vekili Dr. Mehmet Karakaya, yaptığı açıklamada fenilketonürinin kalıtsal bir hastalık olduğuna dikkat çekerek “Toplum taraması; dış görünüm olarak sağlam olan kişilere bazı testler, muayeneler veya diğer yöntemler uygulanarak hastalığa ait belirtilerin henüz tam ortaya çıkmadan yaklaşık olarak belirlenmesidir. Pozitif veya şüpheli pozitiflik veren durumlarda kesin tanı ve uygun tedavi için kişiler olanakları geniş hastanelere ve uzman hekimlere gönderilmesi gereklidir.

Yenidoğan Tarama Programı Bakanlığımızın sorumluluğu ve üniversitelerin desteği ile 1987 yılında, yenidoğan taramasında milat olan Ulusal Yenidoğan Tarama Programı ise 25 Aralık 2006 tarihinde başlatılmıştır. Uygulama ile taranmakta olan Fenilketonüri, Konjenital Hipotroidi hastalıklarına; 2008 Ekim ayı sonunda Biyotinidaz Eksikliği, 01 Ocak 2015 tarihinden itibaren de Kistik Fibrozis Hastalığı eklenmiştir.

Yenidoğan Tarama Programı; bebeklerin doğumlarından itibaren uygun şartlarda özel filtre kağıtları ile topuk kanı örneklerinin alınarak Yenidoğan Tarama Laboratuarlarına en kısa sürede ulaştırılarak, sonuçların internet ortamında açıklanması ile birlikte ilgili kliniklere sevk edilerek takip ve tedavilerinin yapılması esasına dayanmaktadır. Fenilketonüri; kalıtsal metabolik bir hastalıktır. Bu hastalıkta bir protein yapıtaşı olan fenilalanin metabolize edilemez, kanda birikir ve geriye dönüşümsüz beyin hasarı yapar. Erken tanımlanıp tedavi edilmediği takdirde kaçınılmaz son ağır zihinsel geriliktir. Ülkemiz hastalığın en sık izlendiği ülkelerdendir. Çekinik genle taşman bu hastalığın taşıyıcı sıklığı ülkemizde yüksektir. Her 100 kişiden dördünün bu hastalığı taşıyor olmasının yanı sıra, yüksek orandaki akraba evlilikleri (her 4 evlilikten l’i) hastalığın ülkemizde sık görülmesinin nedenidir. Ağır zihinsel geriliği olan fenilketonürili bireylerde sinir sistemi sorunları, bazı davranış bozuklukları, dermatit şeklindeki cilt yaralarının yanı sıra vakaların %60’mda anne babaya göre açık saç-göz-ten rengi ile karakterize bir görünüm vardır.

2002 yılında taraması yapılan yenidoğan oranı %59,2 iken, 2010 yılında tarama oranı %95'lerin üstüne çıkmıştır. 2014 yılında tarama oranı %98,1’dir. Her yıl yaklaşık 200 civarında bebeğe Fenilketonüri, yaklaşık 2500 bebeğe Konjenital Hipotroidi, 200’e yakın bebeğe Biyotinidaz Eksikliği tanısı konmaktadır.

Hastalığın tanısının ardından çocuklar uygun diyetle sağlıklı bir hayat sürebilmektedir. Özel beslenme gereksinimi olan mamaları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmakta olup ayrıca ek beslenme ürünleri (makama, bisküvi vb) için ailelere ödeme de yapılmaktadır."

Bu haber 659 kez okunmuştur.
  Yükleniyor...