Türü bilinmeyen mantarları tüketmeyin!

4 Kasım 2014 13:51

Halk Sağlığı Müdür Vekili Dr. Mehmet Karakaya, Kültür mantarları dışında kesinlikle türü bilinmeyen mantarların tüketilmemesi gerektiğini belirtti. Dr. Mehmet Karakaya, özellikle doğada kendiliğinden yetişen mantarların tüketilmesinin mantar zehirlenmelerine yol açabileceğini ifade ederek, mantar tüketimi ile ilgili olarak uyarılarda bulundu.

Karakaya’nın açıklaması şöyle: “Mantarlar besleyici değeri olan besinlerdir.

İçeriğinde yağ oranı yok denecek kadar düşük olan ve kesinlikle kolesterol içermeyen mantarlar, sağlıklı sofralarda ilk sırasında yer almalıdır. Beslenmemizde sıkça kullandığımız yiyeceklerden biri olan mantarın genellikle etle ayni besleyici özellikte olduğu düşünülür. Oysa mantarın besin değeri etle aynı değildir.   

Kültür mantarları dışında kesinlikle türü bilinmeyen mantarlar tüketilmemelidir. Özellikle doğada kendiliğinden yetişen mantarların tüketilmesi mantar zehirlenmelerine yol açabilir. Mantar zehirlenmesi; doğal alanda yetişen yapısında zehirli maddeler bulunan mantarların tüketilmesiyle oluşan, ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir.  Mantar zehirlenmeleri özellikle yağışların arttığı ilkbahar ve sonbahar aylarında artmaktadır.

Doğada yetişen on binlerce mantar türü bulunmaktadır. Mantarların zehirli olup olmadıklarını şekline, rengine, vb. bakarak anlamak mümkün değildir.      

Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre değişir. Belirtiler, bazı mantar türlerinin yenmesini takiben 2 saat sonra, bazı mantar türlerinin yenmesinde 6 saat sonra ortaya çıkabilir.   

Belirtileri ise:

•          Sersemlik,

•          Uykuya meyil,

•          Tansiyon düşüklüğü,

•          Bulanık görme,

•          Yüz ve boyunda kızarma,

•          Nabızda artış,

•          Ağızda metal tadı,

•          Bulantı,

•          Kusma,

•          Terleme görülebilir.

Karın ağrısı ile daha sonra karaciğer ve böbrek bozuklukları ile bu organların bozukluklarına bağlı belirtiler şeklindedir. Sonuçta koma ve ölüm de söz konusu olabilmektedir.

Hastanın mantar yeme hikâyesi ile zehirlenme bulguları birlikte değerlendirilerek mantar zehirlenmesi olup olmadığına karar verilmeye çalışılır.

Yenen mantarın uzman kişilerce incelenmesi de zehirlenmenin teşhisinde yardımcı olmaktadır. Ancak, bu konuda yapılacak en doğru hareket, mantar yiyen bir kişide yukarıda verilen belirtilerin görülmesi hâlinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmasıdır.

Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden bilgi alınabilir. Mantar zehirlenmelerinin tedavisi genel olarak meydana gelen zehirlenme bulgularına yöneliktir. Ancak, mantar zehirlenmelerinin tedavisine yardımcı olması bakımından, Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden (UZEM - Ulusal Zehir Danışma Merkezi) temin edilecek bir antidot (panzehir) bulunmaktadır.  

Mantarlarla alakalı olarak halk arasında, aşağıdaki belirtildiği biçimde ilmî değeri olmayan yaygın inanışlar da vardır.

•          Yoğurtla yenen mantar zehirlemez.

•          Pişirilen mantarda zehir yok olur.

•          Sirkeli ve tuzlu suda kaynatmakla mantarın zehri alınır.

•          Kurutulmuş mantarın yenmesiyle zehirlenme olmaz.

•          Çayırlarda yetişen mantarlar zehirli değildir.

•          Mantar koparıldığında rengi değişmezse mantar zehirsizdir; mantarın iç kısmı mavileşirse bu mantar zehirlidir.

•          Ağaçlardaki mantarlar zehirsizdir.

•          Zehirli mantar gümüş kaşıkla pişirilirse kaşık kararır.

•          Salyangozlar zehirli mantarları yemezler.

Mantarın zehri hiçbir şekilde yok edilemez. Doğada; kendiliğinden yetişen mantarların zehirli veya zehirsiz olduğunu bakarak anlamak mümkün değildir.

Mantar yenecekse mutlaka kültür mantarları tercih edilmeli ve bol su ile iyice yıkanarak pişirdikten sonra tüketilmelidir. Mantar tükettikten sonra bulantı, kusma, terleme vb. belirtiler gözlenirse en yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli ve bakılabildiği takdirde amanitin toksin düzeyine bakılmalıdır. Mantar zehirlenmeleri birçok organ harabiyetine ve sonuçta ölüme neden olabilmektedir. Satın alacağınız mantarın ambalajlı olmasına ve etiketinde üretim yeri, üretim izni, üretim tarihi gibi bilgilerin yer almasına dikkat edilmelidir. Enerji değeri düşük olan mantarı beyaz etle birlikte tüketerek protein içeriğini yükselterek hafif ve sağlıklı besin olarak sofralarınızda yer verebilirsiniz”.

 

Bu haber 655 kez okunmuştur.
  Yükleniyor...